DECANT và phương pháp rượu "Thở"
Decant rượu vang chắc hẳn không còn gì xa lạ đối với những tín đồ yêu vang. Tuy nhiên, mỗi dòng rượu vang lại có một phương pháp decant khác nhau mà không phải ai cũng hiểu rõ. Hãy cùng winecellarsaigon.com tìm hiểu phương pháp decant cho từng dòng rượu khác nhau và những lưu ý khi decant cho từng dòng rượu vang khác nhau để thưởng thức rượu vang đúng điệu nhất.
Về hình dáng và cách phân loại decanter:
Trên thị trường có 2 loại chính:
Loại phổ biến nhất là loại Decanter hoạt động theo nguyên lý cho rượu vang tiếp xúc với không khí trên bề mặt. Loại này rất đa dạng về mẫu mã, nhưng chung quy có 3 kích thước: Nhỏ – Trung – Lớn, để phù hợp với các loại rượu khác nhau. Chất liệu thường làm bằng pha lê hoặc thủy tinh.
Loại ít phổ biến hơn: Gọi là Magic Decanter, nó hoạt động theo nguyên lý sục khí trực tiếp vào rượu vang. Magic Decanter thường được làm bằng nhựa.
các kiểu dáng cơ bản của decant
Hình dáng của decant được thiết kế nhiều kiểu mẫu khác nhau và dùng cho nhiều trường hợp khác nhau.
Decanter được chia làm 3 loại cơ bản là nhỏ, trung và lớn.
Chiếc bình Decanter có 3 chức năng chính
- Dùng bình Decanter cho rượu vang tiếp xúc với không khí (Cho rượu vang thở)
- Dùng bình Decanter để lọc cặn rượu vang (Gọi là quá trình Carafing rượu vang)
- Chiếc bình Decanter còn được xem như một đồ vật trang trí, giúp cho buổi tiệc rượu trở nên sang trọng hơn.
Điều gì xảy ra với rượu vang khi chúng ta Decanter
Khi chúng ta Decanter rượu, bên trong bình xảy ra những quá trình phản ứng mãnh liệt chứ không êm đềm tĩnh lặng như ta nhìn thấy.
Rượu vang nằm trong môi trường thiếu không khí trong một thời gian dài, các hợp chất tạo mùi thơm bị thiếu Oxy, nên không thể cho ra mùi thơm như nó vốn có.
Khi quá trình Decanter diễn ra, Oxy từ không khí sẽ xâm nhập vào rượu, các hợp chất thơm của rượu lúc này đã có Oxy nên bắt đầu tái tạo lại mùi thơm, làm cho rượu thơm hơn rất nhiều. Ngoài ra, quá trình này cũng làm cho rượu chuyển sang màu đậm hơn.
Loại rượu vang nào cần Decanter
Khi gặp câu hỏi này, nhiều người cho rằng chỉ có rượu vang đỏ mới cần Decanter, còn các loại rượu vang khác không cần. Nhưng thực ra, điều này không đúng lắm.
Chỉ có các loại rượu mạnh như Whisky, Cognac, Brandy… thì việc cho vào bình Decanter là chỉ mang tính hình thức, còn chất lượng rượu thì không thay đổi mấy. Còn đối với rượu vang thì khác.
Rượu vang đỏ, trắng, hồng thậm chí rượu Champagne và Sparkling wine cũng cần Decanter. Tuy nhiên, việc Decanter với rượu vang đỏ cần thiết hơn, và gần như bất cứ rượu vang đỏ nào cũng cần phải Decanter, còn vang trắng, hồng, Champagne hay Sparkling wine thì ít cần thiết hơn, và không phải loại nào cũng cần Decanter
Decant rượu vang đỏ
Gần như tất cả các loại rượu vang đỏ đều cần quá trình decant. Rượu sẽ trải qua quá trình oxy hóa và bay hơi để có hương vị trái cây và mượt mà hơn. Loại bình và thời gian decant được tính cho từng dòng rượu vang đỏ như sau:
- Các dòng rượu vang đỏ mang phong cách nhẹ nhàng, mềm mại như Pinot Noir, Gamay, Zweigelt và Schiava: chọn loại bình có kích thước nhỏ hoặc trung bình và đã được làm lạnh để decant trong 20 – 30 phút.
- Các dòng rượu vang đỏ mang phong cách cân bằng, hài hòa như Cabernet Franc, Grenache, Merlot, Malbec, Barbera, Dolcetto và Tempranillo: nên chọn loại bình có kích thước trung bình và decant trong 30 – 60 phút.
- Các dòng rượu vang đỏ mang phong cách đậm đà, mạnh mẽ như Cabernet Sauvignon, Nebbiolo, Petit Sirah, Monastrell và Tannat: sử dụng bình có đáy rộng decant trên 60 phút.
Decant rượu vang trắng và rượu vang hồng
Hầu hết các loại rượu vang trắng và rượu vang hồng không cần phải decant. Trên thực tế, một số nốt hương như hương chanh dây trong Sauvignon Blanc sẽ biến mất.
vang trắng đôi khi cũng cần decant
Tuy nhiên, theo Ashley Hepworth – nhà làm rượu nổi tiếng tại Mỹ: vang trắng cũng được hưởng nhiều lợi ích từ việc decant, đặc biệt là những dòng vang trắng lâu năm từ Burgundy. Có thể sử dụng chiếc bình nhỏ đã được làm lạnh trong vòng khoảng 30 phút để khơi dậy những mùi hương thú vị cho vang trắng.
Decant rượu vang sủi
Hầu hết các loại vang sủi (sparkling wine) sẽ không cần decant mà có thể rót ra ly để thưởng thức trực tiếp. Tuy nhiên, theo Ryan Stotz – chuyên gia rượu vang Pháp và Tây Ban Nha thì đối với các dòng Champagne được sản xuất thủ công, việc decant sẽ loại bỏ những mùi hương từ quá trình sản xuất thiếu oxy như mùi đá lửa, lưu huỳnh và vỏ trứng.
champagne decanter tạo nên sự tuyệt vời
Sau khi decant, rượu sẽ có hương thơm thanh thoát, tươi mát hơn. Nhưng cần lưu ý rằng chỉ nên decant Champagne trong 15-20 phút (tối đa 30 phút). Rượu vang sủi tăm Prosecco tốt nhất không nên decant.
Một số lưu ý khi decant rượu vang
- Decanter cần được làm sạch cẩn thận trước khi sử dụng. Dùng dấm, muối thô và nước đá, hoặc các hạt làm sạch chuyên dụng để làm sạch, đảm bảo decanter không bị đọng vệt nước, bụi hay dính mùi xà phòng.
- Trong vòng 24h trước khi decant, nên đặt chai rượu đứng thẳng để cặn rượu lắng xuống đáy chai. Để đảm bảo chắc chắn không dính cặn, bạn có thể bỏ khoảng 30ml dưới đáy chai rượu hoặc sử dụng màng lọc khi rót vào decanter.
- Nếu thực hiện decant một chai rượu vang lâu năm, hãy tham khảo ý kiến chuyên gia bởi bạn có thể sẽ bỏ lỡ mất những gì tinh tế nhất của một chai vang quý. Hương thơm sẽ bung tỏa xuất sắc trong vòng 1 giờ đầu tiên rồi nhanh chóng phai nhạt đi.